Olsztyński barbakan: miasto planuje przesunięcie tramwaju i przebudowę przestrzeni miejskiej

Dziś w Urzędzie Miasta odbyło się spotkanie zainicjowane przez prezydenta Piotra Grzymowicza, które zainaugurowało prace nad koncepcją wyeksponowania odkrytego niedawno barbakanu przy Wysokiej Bramie. Decyzje zaproponowane podczas rozmów mogą w najbliższych miesiącach przełożyć się na zmiany w organizacji ruchu oraz dalszą część rewitalizacji Placu jedności słowiańskiej.

Bezpośrednie skutki dla ruchu i przestrzeni publicznej

Jak informuje urząd miasta, jednym z kluczowych postulatów jest przesunięcie przystanku tramwajowego znajdującego się bezpośrednio pod Wysoką Bramą. Projektanci proponują zlokalizowanie przystanku tuż przed skrzyżowaniem ulic Piłsudskiego i 1 Maja, co – według architektów – uwolni niezbędną przestrzeń przy odkrytej budowli i umożliwi stworzenie ciągu pieszo-rekreacyjnego w bezpośrednim sąsiedztwie zabytku.

Równolegle przedstawiono pomysł wyprowadzenia ruchu samochodowego z ulicy Jedności Słowiańskiej, co miałoby powiększyć obszar Starego miasta dostępny dla spacerów, wydarzeń kulturalnych oraz działalności handlowo-gastronomicznej. Jak podkreślali uczestnicy, centrum tych zmian miałyby stanowić Wysoka Brama wraz z barbakanem.

Eksperci pokazują możliwe rozwiązania urbanistyczne

W spotkaniu uczestniczyli m.in. archeolodzy, architekci, projektanci, drogowcy oraz przedstawiciel wykonawcy prowadzącego rewitalizację placu Jedności Słowiańskiej. Architekt Piotr Gadomski zwracał uwagę, że odpowiednie wyeksponowanie zabytku wymaga dostosowania kontekstu architektoniczno-urbanistycznego, a nie tylko zabezpieczenia samej struktury. Z kolei arch. Piotr Mikulski-Bąk wskazywał na korzyści przestrzenne wynikające z ograniczenia ruchu kołowego w obrębie historycznego układu miasta.

Miejski Konserwator Zabytków, Anna Juszczyszyn, zapowiedziała sięgnięcie po przykłady innych ośrodków, które mierzyły się z odkryciami archeologicznymi w śródmiejskich przestrzeniach. W planach jest organizacja konferencji, na której eksperci i praktycy będą przedstawiać rekomendacje dotyczące ochrony i ekspozycji zabytku.

Co wykazały badania archeologiczne

Badania terenowe są już na ukończeniu – jak informuje archeolog Adam Mackiewicz. Eksploracja ruin barbakanu ujawniła blisko 120 kul armatnich pochodzących z XVI wieku, wśród nich rzadziej spotykane kule ceramiczne, używane do rażenia piechoty. Sondy i dokumentacja wykazały także, że konstrukcja jest dobrze zachowana i mogła mieć trzy piętra, co czyni ją znaczącym elementem średniowiecznego systemu obronnego miasta.

Władze miejskie zwróciły uwagę na konieczność szybkiego zabezpieczenia obiektu przed zimą; prezydent Grzymowicz podał, że prace nad rozwiązaniami ochronnymi są w toku, choć szczegóły techniczne oraz harmonogram jeszcze nie zostały upublicznione.

Plan dalszych kroków i konsultacje

W najbliższych tygodniach urząd planuje przedstawienie wyników badań archeologicznych oraz zorganizowanie konferencji poświęconej znalezionym rozwiązaniom konserwatorskim i urbanistycznym. Jak zapowiedziano, miasto będzie korzystać z doświadczeń innych miast, a także zaprosi specjalistów zajmujących się ekspozycją archeologicznych obiektów w przestrzeni publicznej.

• Co mieszkańcy powinni wiedzieć teraz: możliwe przesunięcia przystanku tramwajowego oraz zmiany w organizacji ruchu wokół placu Jedności Słowiańskiej;
• Kiedy spodziewać się zmian: badania mają zostać zakończone w najbliższym czasie, a szczegóły dotyczące harmonogramu robót i zabezpieczeń zostaną przedstawione po konferencji eksperckiej;
• Gdzie zobaczyć zdjęcia z wykopalisk: galeria zdjęć na stronie miasta – www.galeria.olsztyn.eu/main.php.

Kilka praktycznych wskazówek dla poruszających się po Starym mieście

1. Monitoruj komunikaty Miejskiego Zarządu Dróg i komunikacji miejskiej dotyczące przystanków tramwajowych i objazdów;
2. Jeśli planujesz działalność handlową lub kulturalną w rejonie Wysokiej Bramy, śledź zapowiedzi konsultacji społecznych; możliwe będą konkursy na zagospodarowanie przestrzeni;
3. Osoby zainteresowane historią i archeologią mogą oczekiwać prezentacji wyników badań oraz publicznych pokazów dokumentacji po zakończeniu prac terenowych.

Olsztyn stoi przed szansą, by uczynić z niedawnego odkrycia trwały element miejskiej tożsamości i atrakcji turystycznej. Jak informuje urząd, kolejne decyzje zostaną podjęte po analizie raportów konserwatorskich i konsultacjach z ekspertami – tak, by architektura, komunikacja i ochrona zabytku tworzyły spójną całość.